مطالعه فن شناختی کاشی های مطلا با فن شناسی موردی آثار تاریخی مزین به این فن در شهر اصفهان

در بحث فن شناسی کاشی های تزئین شده با ورقه ی طلا، دغدغه اصلی ؛ متفاوت بودن روش تولید این کاشی ها در دوره های تاریخی مختلف، هم چنین ظرافت اجرای ورقه های نازک طلا بر سطح صیقلی لعاب است. در این پایان نامه رسیدن به جوابی قابل قبول ، در زمینه چگونگی دقیق اجرای ورق طلا بر سطح کاشی، در نمونه های خاص مورد مطالعه، از اصلی ترین اهداف پژوهشگر به شمار می رود. روند شکل گیری این تزئینات ، و بررسی آن ها در بستر تاریخی از جمله مسائل اصلی است که در پایان نامه به آن پرداخته شده است. در این راستا در ابتدا ، به بحث چگونگی تولید کاشی های مینایی وکاشی های لاجوردینه پرداخته شده است . این دو دسته کاشی از جمله کاشی هایی هستند که معمولا با تزئین طلاکاری یافت می شوند. در ادامه، دسته-بندی کلی برای معرفی نمونه های گوناگون کاشی مطلا که تا دوران صفوی تولید می شده است انجام گرفته است.که : کاشی-های لاجوردینه مطلا ، کاشی های هفت رنگ مطلا ، کاشی های لعاب دار تک رنگ مطلا و کاشی های معرق مطلا دراین دسته-یندی جای می گیرند. هدف از این دسته بندی ، رسیدن به شناختی کلی از آنچه کاشی مطلا نام می گیرد است. برای رسیدن به این هدف از روش یافته اندوزی تاریخی- تحلیلی بهره گرفته شده است. روش نشاندن ورق طلا بر روی سطح کاشی در هر یک از انواع گوناگون کاشی ، متفاوت است. آنالیز های دستگاهی نظیر xrfو sem.edxو ftir به منظور شناخت مواد متشکله اجزای تشکیل دهنده کاشی ها و تزئینات آن ها انجام گرفته است که در نهایت به شناخت بهتر چگونگی اجرای هر بخش از این تزئینات کمک می کند. از آنجایی که از طریق شناخت مواد هیچ گاه نمی توان به صورت قطع راجع به مراحل کار فنون پیشینیان نظریه صادر کرد ، در ادامه یافته های آزمایشگاهی ، به انجام نمونه سازی از روی کاشی های مطلای درب امام اصفهان، اقدام شده است، تا با تکیه بر آنچه علم به ما ثابت کرده به صورت عملی یافته ها را مورد بررسی قرار دهیم. در نهایت تکنیک طلاکاری بر روی کاشی های درب امام لایه چینی و سپس نشاندن ورق طلا تشخیص داده شد . در زمینه تکنیک اجرای ورق طلا بر روی کاشی های امام زاده اسماعیل و بقعه هارون ولایت ، روش های متفاوت دیگری شناسایی شده است. در بخش نتیجه گیری پایان نامه استفاده از لایه چسب محافظ به عنوان تنها برخورد قابل اجرا در حفاظت این آثار ، پیشنهاد شده است.